Nguyên tắc cho bé ăn bổ sung khi bé tròn 6 tháng tuổi (11/11/2020, Thứ tư)

Chỉ cho bé ăn bổ sung khi bé tròn 6 tháng tuổi. Các bố mẹ cần nhớ:

• Cho trẻ ăn từ lỏng tới đặc (thời gian tập cho ăn bột loãng chỉ từ 2-3 ngày, sau đó cho ăn đặc), từ ít tới nhiều, tập cho trẻ ăn quen dần với thức ăn mới.
• Số lượng thức ăn và bữa ăn tăng dần theo tuổi, đảm bảo thức ăn hợp khẩu vị cho trẻ.
  Chế biến thức ăn hỗn hợp giàu dinh dưỡng, sử dụng các thức ăn có sẵn ở địa phương.
  Bát bột, bát cháo của trẻ ngoài bột, cháo ra còn cần thêm nhiều loại thực phẩm khác, tạo nên màu sắc thơm ngon, hấp dẫn và đủ chất.
• Khi chế biến, đảm bảo thức ăn mềm, dễ nhai, dễ nuốt.
• Tăng thêm năng lượng của thức ăn bổ sung bằng cách cho thêm dầu, mỡ hoặc vừng, lạc (mè, đậu phộng) làm cho bát bột vừa thơm, vừa béo, mềm, trẻ dễ nuốt, lại cung cấp thêm năng lượng giúp trẻ mau lớn.
• Đảm bảo vệ sinh ăn uống, chế biến thực phẩm cho trẻ để tránh gây rối loạn tiêu hóa. Rửa sạch tay trước khi chế biến thức ăn và khi cho trẻ ăn.
• Cho trẻ bú mẹ càng nhiều càng tốt.
• Cho trẻ ăn nhiều hơn trong và sau khi bị ốm. Cho trẻ ăn uống nhiều chất lỏng hơn, đặc biệt khi bị tiêu chảy và sốt cao.
• Không cho trẻ ăn bánh, kẹo, uống nước ngọt trước bữa ăn vì chất ngọt làm tăng đường huyết, gây ức chế tiết dịch vị, làm trẻ chán ăn, trẻ sẽ bỏ bữa hoặc ăn ít đi trong bữa ăn.
• Khi cho trẻ ăn cần kiên nhẫn, luôn khuyến khích động viên để trẻ ăn tốt hơn.

Số bữa ăn bổ sung của trẻ theo độ tuổi:

• Bé tròn 6 tháng tuổi bắt đầu ăn bổ sung, mỗi ngày một bữa bột loãng và tiếp tục bú mẹ theo nhu cầu của trẻ.
• Bé từ 7 đến 9 tháng tuổi, mỗi ngày ăn 2-3 bữa bột đặc và tiếp tục bú mẹ theo nhu cầu của trẻ.
• Bé từ 10 đến 12 tháng: mỗi ngày ăn 3-4 bữa cháo đặc và tiếp tục bú mẹ theo nhu cầu của trẻ
• Bé từ 1 tuổi trở lên, mỗi ngày ăn ít nhất 3 bữa chính, 2 bữa phụ, có thể ăn cháo đặc, cơm cùng thức ăn của người lớn và tiếp tục bú mẹ theo nhu cầu của trẻ
• Từ tháng thứ 7, cũng nên cho trẻ ăn thêm các loại quả chín như: chuối, hồng, đu đủ, cam, chanh, bưởi, xoài để cung cấp vitamin và chất khoáng cần thiết cho sự phát triển của trẻ.

Các bát bột/ cháo của bé phải đảm bảo có đủ 4 nhóm chất gồm chất đạm (thịt, trứng, cá, tôm, cua, đậu phụ, đậu xanh…), chất bột (gạo tẻ, gạo nếp, ngô, khoai…), chất béo (dầu ăn, mỡ động vật, lạc…), vitamin và chất khoáng (các loại rau, củ, quả màu xanh lá đậm hoặc ruột vàng, đỏ như bí đỏ, cà rốt, khoai lang, đậu cove, rau ngót, súp lơ xanh…). Hạn chế sử dụng muối, đường trong khẩu phần ăn của bé.

Nhu cầu nước của trẻ nhỏ: 

• Nếu trẻ khát thì phải cho trẻ uống nước ngay. Hàng ngày, ngoài lượng nước được cung cấp từ sữa và thức ăn, cần cho trẻ uống thêm nước sau các hoạt động để bù lượng nước ra mồ hôi hoặc xen kẽ giữa các bữa ăn trong ngày
• Có thể cho trẻ uống các loại nước trái cây. Nhưng không nên cho trẻ uống quá nhiều nước trái cây vì có thể làm trẻ bị tiêu chảy hoặc làm trẻ ăn không ngon miệng.
• Hạn chế Đồ uống có nhiều đường vì chúng sẽ làm trẻ cảm thấy khát hơn hoặc cơ thể phải giải quyết lượng đường thừa. Nếu nước quả đóng hộp có bán sẵn ở địa phương, nên xem loại nào là nước quả tinh khiết và loại nào được cho thêm đường.
• Không cho trẻ uống các loại nước ngọt có ga.
• Đôi khi trẻ khát trong khi ăn. Cho trẻ uống một lượng nước nhỏ trẻ sẽ hết khát và ăn được nhiều hơn.

Cần nhớ rằng trẻ không được bú sữa mẹ cần được chăm sóc đặc biệt hơn. Những trẻ này khi đạt độ tuổi 6 đến 24 tháng, trẻ cần khoảng 2-3 cốc nước một ngày (1 cốc = 250ml) khi thời tiết có nhiệt độ trung bình, 4-6 cốc nước/1 ngày khi thời tiết nóng. Lượng nước này có thể tính cả lượng cháo hay súp, nhưng trẻ cũng cần được cho uống nước sạch vài lần trong ngày để đảm bảo trẻ không bị khát.

Một số sai lầm hay gặp khi cho trẻ ăn bổ sung:

• Sử dụng thực phẩm giàu đạm không đúng: Sai lầm chủ yếu là cho trẻ ăn dưới dạng nước thịt (chỉ cho ăn nước, không dùng cái, sợ trẻ hóc), nước xương hầm… Không biết sử dụng nguồn chất đạm dồi dào khác ngoài thịt, cá như ăn trứng sợ trẻ đầy bụng, tôm, cua sợ trẻ ho và ỉa chảy. Không biết dùng các loại đậu đỗ, lạc, vừng… đây là nguồn đạm thực vật, tuy giá rẻ nhưng cũng rất tốt.
• Ít sử dụng dầu mỡ trong bữa ăn của trẻ: Vì cho rằng dầu mỡ khó tiêu hóa, gây ỉa chả Thực tế là nếu thiếu dầu, mỡ, trẻ sẽ thiếu các vitamin tan trong dầu mỡ như vitamin A, D, E từ đó bị còi xương, khô mắt…
• Không cho trẻ ăn các loại rau xanh: bố mẹ thường nghĩ chỉ dùng nước rau luộc, ngay cả các loại củ như khoai tây, cà rốt cũng chỉ lấy nước ninh để quấy bột cho trẻ. Một số bố mẹ quan niệm sai lầm cho rằng trẻ không ăn được rau, và ăn rau dễ rối loạn tiêu hóa. Thực tế là trẻ cần được tập ăn các loại rau xanh (cả nước và cái) từ khi mới ăn bổ sung từ 1-2 tuần trở đi.
• Cho trẻ ăn cơm quá sớm khi chưa có răng: Các bố mẹ cho rằng ăn cơm sớm trẻ sẽ cứng cáp, nhanh biết đi. Thực tế nếu cho trẻ ăn cơm quá sớm, trẻ chỉ nuốt chửng với nước rau luộc hoặc nước canh vì vậy bộ máy tiêu hóa phải làm việc quá sức. Khi ăn cơm thường là ăn chung với gia đình, trẻ ít được quan tâm, ưu tiên thức ăn nên bữa ăn của trẻ không được đảm bảo về số lượng cũng như chất lượng.

Nguồn: Trung tâm Sáng Kiến Sức Khỏe và Dân Số (http://ccihp.org/tu-lieu/me-con-vui-khoe-247_184)